Aşırı Terleme Tedavisi

Terleme, aşırı efor harcadığımız, heyecan veya korku hissettiğimiz anlarda da ortaya çıkabilen veya vücut ısımızın aşırı arttığı durumlarda vücut ısısını düşürmek için ortaya çıkan doğal bir fizyolojik savunma mekanizmasıdır.

Hepimiz aşırı efor sarf ettiğimiz durumlarda veya çok sıcak havalarda terleriz. Terleme vücudumuzun doğal bir kendini koruma yöntemidir. Fakat terlemenin doğal olmadığı haller de mümkündür. Böyle bir durum sosyal hayatımızı olumsuz etkileyebilir.

Aşırı Terleme (Hiperhidroz) Nedir?

Ter bezlerinin aşırı derecede çalışmasına tıp dilinde hiperhidroz yani aşırı terleme denir.

Normal koşullarda vücudumuz dakikada metrekare başına 1 mililitre kadar ter salgılarken hiperhidroz halinde terleme miktarı 40 katına kadar çıkabilir.

Hiçbir sebep yokken terliyorsanız dikkat!

Hiperhidrozi hastalarının terlemesi için hareket etmelerine veya ortam sıcaklığının aşırı yüksek olmasına gerek yoktur. Hatta oturdukları yerde bile ellerinden ter damlayabilir.

Neden Terleriz?

Terleme, egzersiz sırasında, sıcak ya da soğuk havalarda vücut ısısını ayarlamak için gerekli olan fizyolojik bir mekanizmadır. Ayrıca stres ve heyecan durumlarında da terlemede artış görülebilir.

Aşırı Terleme Belirtileri Nelerdir?

Ortam sıcaklığından bağımsız olarak, el ve ayak ayakların, bileklere kadar nemli veya soğuk olması durumu yaşanır. Stres ya da başka bir etki esnasında parmak uçlarından bol miktarda ter damlaması gerçekleşir.

Aşırı Terlemenin Sıklıkla Görüldüğü Yerler

• El ve Ayak Terlemesi
• Koltuk Altı Terlemesi

Aşırı Terlemeye Bağlı Komplikasyonlar Nelerdir?

Hiperhidrozi, sağlığa direkt zarar veren bir rahatsızlık değildir. Ancak özellikle yaz mevsiminde, yeteri kadar su ve mineral alınmadığı takdirde, tuz ve su kaybı yani dehidratasyon belirtileri ortaya çıkabilir.

Cilt irritasyonları, kaşınmaları görülebilir. Bazı kişilerin ise, öğrenim, iş veya sosyal yaşantısını, psikolojik durumunu etkiliyor hale gelebilir.

Aşırı Terlemenin Nedenleri Nelerdir?

Nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte primer hiperhidrozis, sinir sistemine bağlı bir rahatsızlıktan kaynaklıdır ve olguların genelinde bir aile öyküsü görülür.

Gut hastalığı, tüberküloz, diyabet, metabolik hastalıklar ve tiroit bezinin aşırı çalışması gibi durumlardan dolayı da terleme görülebilir.

Aşırı Terleme Tanısı Nasıl Konur?

Tanı, fiziksel muayene ile konulmaktadır. Hastalığın bulguları kendine özgü olduğundan tanısı güç değildir.

Ancak, hipertiroidi, diyabet, hiper tansiyon ve hormonal bir hastalık olan feokromositoma gibi aşırı terlemeye sebep olan diğer hastalıklardan ayırt edilmesi önemlidir.

Bu gibi hastalıklarda terleme yalnızca koltuk altında terleme, ayak ve elde terleme biçiminde değil, çoğunlukla vücudun genelinde görülmektedir.

Aşırı terlemenin belirtileri nelerdir?

Primer bölgesel hiperhidrozon tanısının konulabilmesi için hastada en az 6 ay süren bölgesel ve aşırı terlemenin yanı sıra aşağıdaki belirtilerin görülmesi gerekir:

• Haftada en az bir kez terleme atağı olması
• Terlemenin simetrik olması
• Terleme düzeyinin hayat kalitesini bozması
• 25 yaşından önce ortaya çıkmış olması
• Aile öyküsü olması
• Uykuda terleme olmaması

Aşırı terleme, kişileri çok rahatsız ettiği için psikolojik ve sosyal sorunlara yol açabilir. Bununla birlikte aşırı terleyen bölgelerde mantar enfeksiyonları da sıklıkla görülür.

Aşırı Terleme Tedavisi Nasıl Yapılır?

Aşırı terleme konusunda, ilaç tedavileri, terleme önleyici merhem ve spreyler, iyontoforez tedavisi, botulinum toksin (botox) enjeksiyonu ve cerrahi tedavi uygulamaları günümüzde başvurulan yöntemlerdir.

İlaç tedavileri

Hiperhidroz tedavisinde bazen oral veya sistemik reçeteli ilaçlar kullanılır. Bunlardan bazıları antikolinerjikler, beta blokerler ve clonidine hydrochloride’tir.

Bu tür ilaçların teoride ter bezlerinin uyarılmasını engelleyerek genel terlemeyi sınırlandırabildikleri düşünülse de ciddi yan etkileri sebebiyle uzun vadeli kullanımları önerilmez.

Terleme önleyici merhemler ve spreyler

Merhem, sprey ve solüsyonlar hafif düzeydeki terlemeler için etkili olabilir. Genellikle geceleri uygulanan alüminyum tuzları içeren solüsyonlar, spreyler kullanılabilir. Ancak, cildi boyama, tahriş etme, alerjik reaksiyon gibi yan etkileri olabilir. Etki oranı ve süresi de düşük olduğundan dolayı günümüzde sıklıkla tercih edilmemektedir.

İyontoforez tedavisi

Cilde düşük voltajlı elektrik akımı verilerek uygulanır. Özellikle ellerde etkilidir. Tedavinin uzun süreli olmasını gerektirir. Epilepsi hastalarında, hamilelerde ve kalp pili olanlarda uygulanamaz. Ciltte kızarıklık, ağrı, yanma gibi etkiler oluşabilir.

Botoks ile Aşırı Terleme Tedavisi (Botulinum toksin tedavisi)

Koltuk altında, el ve ayakta birçok farklı sebepten meydana gelen aşırı terlemeyi önlemek için toksin ile tedavi yöntemi günümüzde oldukça yaygın hale gelmeye başlamıştır.

Bu yöntem, terlemede aktif olan bölgelere (derinin 2-3 mm altına) az miktarda toksin enjeksiyonu (botoks) uygulanarak yapılır. Bölgedeki ter bezlerini uyaran sinir uçlarının geçici olarak çalışmasını bloke ederek etki eder.

Botoks ile terleme tedavisinin yan etkisi yoktur.

Vücuttaki terleme işlevi bu yöntemle ya tamamen son bulur ya da 6-8 ay sonra tekrarı gerekir. İşlemden hemen sonra kişi normal, günlük hayatına geri dönebilir ve 3-4 gün içerisinde yaptırdığı işlemin sonucunu görür.

Cerrahi tedavi

Özellikle el ve koltuk altı bölgesinde endoskopik torakal sempatektomi yöntemi kullanılmaktadır.

Fazla çalışarak aşırı terlemeye neden olan sempatik sinirlerin kesilmesi veya çıkarılması söz konusudur ve geri dönüşü yoktur.

Bazı durumlarda sempatik zincir ve dalları koterle yakılabilir ya da klipsle sıkıştırılabilir. Bu sinirlerin terleme haricinde işlevi olmadığından ameliyatın felç oluşturma, his kaybı, refleks azalması benzeri etkileri oluşmaz.

Sıkça Sorulan Sorular

Menopozda aşırı terleme neden olur?

Menopozda kadınların regl döngüleri doğal bir şekilde sona erer. Bu durumun etkileri ve şiddeti kişiden kişiye değişir.

Bazı kişilerde "sıcak basmaları" olarak bilinen vücut ısısında artışlar, soğuk terlemeler, gece terlemesi veya aşırı terleme görülebilir. Bunun nedeni, vücudun sıcaklığı düzenleme yeteneğini etkileyen östrojen seviyelerinin değişmesidir.

En çok terleten hastalıklar nelerdir?

• Tiroid bezinin aşırı çalışması
• Guatr
• Sempatik sinir sisteminin aşırı çalışması
• Şeker hastalığı
• Menopoz
• Aşırı kilo
• Genetik
• Kullanılan ilaçların yan etkisi
• Gastrit
• Stres
• Tüberküloz
• Lösemi
• Sıtma
• HIV/AIDS hastalığı